به نقل از «ایسنا»

اعتیاد تزریقی؛ منبع اصلی هپاتیت C در ایران

تاریخ انتشار: ۱ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۴۳۳۳۶

عفونت هپاتیت (HBV) مشکلی جهانی در حوزه بهداشت عمومی است که به علت سیاست‌های واکسیناسیون و مهاجرت، با تغییرات اپیدمیولوژیک همراه است. به اذعان وزارت بهداشت، شیوع این عفونت در ایران در جمعیت عمومی کمتر از یک درصد است و روند کاهشی هپاتیت B در کشور دیده می‌شود. همچنین کمترین میزان شیوع هپاتیت C در منطقه مدیترانه شرقی، مربوط به ایران است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش ایسنا، این ویروس باعث التهاب کبد می‌شود؛ کبد عضوی است که در مقابله با عفونت‌ها، متوقف کردن خونریزی، پاک‌سازی خون از سموم و داروها و ذخیره کردن انرژی در بدن نقش مهمی دارد؛ در واقع بیماری هپاتیت به التهاب کبد گفته می‌شود که فعالیت‌های آن را مختل می‌کند.

عمده راه‌های انتقال ویروس هپاتیت B شامل خون آلوده، استفاده از وسایل تزریقی آلوده، خالکوبی، تتو و سوراخ کردن قسمتی از بدن با وسایل آلوده، ارتباط جنسی محافظت نشده و انتقال از مادر به فرزند است و از طرقی مانند دست دادن و بوسیدن فرد مبتلا، استفاده از ظروف مشترک، معاشرت معمولی در محل کار و منزل، از راه هوا، عطسه و سرفه، استفاده از سرویس بهداشتی مشترک و شنا کردن در یک استخر منتقل نخواهد شد.

این ویروس می‌تواند باعث هر دو نوع عفونت حاد و مزمن شود. این ویروس یکی از علل اصلی بیماری مزمن کبدی است که می‌تواند به سیروز، سرطان کبد و مرگ منجر شود. دوره کمون و نهفتگی بیماری بین ۳۰ تا ۱۸۰ روز است و تشخیص قطعی با تست‌های آزمایشگاهی انجام می‌شود. با واکسیناسیون و مشاوره به موقع می‌توان از مزمن شدن و انتقال این بیماری پیشگیری کرد. علیرغم اینکه واکسیناسیون هپاتیت B مهم‌ترین راه پیشگیری از ابتلا است، ولی فقط ۴۲ درصد کودکان در جهان در بدو تولد به این واکسن دسترسی دارند.

هپاتیت چالش مهمی که نیازمند پاسخ سریع است

هپاتیت‌های ویروسی یکی از اصلی‌ترین چالش‌های سلامتی در جهان هستند که برای مقابله با آن، نیاز به پاسخ سریع است. هپاتیت‌های BوC برای مدت‌ طولانی در سراسر جهان به عنوان قاتل خاموش مطرح بودند. این دو ویروس علت اصلی بیماری مزمن کبدی بوده و چنانچه پاسخ مناسب و سریع برای این بیماری وجود نداشته باشد در ۴۰ یا ۵۰ سال پیش رو پیش‌بینی می‌شود که این بیماری بار زیادی به اقتصاد سلامت جهان تحمیل کند. رتبه مرگ و میر ناشی از هپاتیت‌های ویروسی در جهان از سال ۱۹۹۰ تا ۲۰۱۳ میلادی از جایگاه دهم به هفتم رسیده است و از سوی دیگر تنها یک نفر از هر ۱۰ نفر مبتلا به هپاتیت از بیماری خود مطلع بوده و می‌تواند به درمان دسترسی داشته باشد.

هدف حذف هپاتیت ویروسی تا سال ۲۰۳۰

شواهد خوبی در دسترس است که حذف هپاتیت‌های ویروسی امکان پذیر است. در همین راستا بالغ بر ۲۴۰ کشور در جهان از جمله ایران متعهد به اهداف سازمان جهانی بهداشت در خصوص حذف هپاتیت تا سال۲۰۳۰ شده‌اند تا اهدافی همچون کاهش ۹۰ درصدی موارد جدید ابتلا به هپاتیت‌های BوC، دسترسی همگانی به درمان‌های کلیدی برای هپاتیت‌های ویروسی مزمن BوC و کاهش ۶۵ درصدی مرگ‌های مرتبط با هپاتیت محقق شود.

در این راستا پوشش بالای واکسیناسیون هپاتیت B توانسته است بروز این بیماری را در جهان و نیز در ایران کاهش دهد. همچنین با کشف داروهای ضد ویروسی جدید، انقلابی در درمان مبتلایان به هپاتیت C ایجاد شده است. از آنجایی که بسیاری از مبتلایان به هپاتیت بدون علامت هستند، برنامه‌ریزی به منظور شناسایی ناقلین هپاتیت، انجام مراقبت‌های بهداشتی لازم برای پیشگیری از انتقال بیماری و سرانجام مراقبت و درمان مبتلایان، در رسیدن به اهداف حذف ضروری است.

کاهش موارد مبتلا به هپاتیت B در ایران

بر اساس اعلام رییس اداره کنترل و مبارزه با هپاتیت وزارت بهداشت حدود ۳۵۴ میلیون نفر در جهان مبتلا به هپاتیت B و C هستند که از این میان ۲۹۶ میلیون نفر به هپاتیت B و ۵۸ میلیون مورد مبتلا به هپاتیت C هستند. او همچنین تاکید کرده است: «شیوع عفونت در ایران در جمعیت عمومی کمتر از یک درصد است و روند کاهشی هپاتیت B در کشور دیده می‌شود؛ به شکلی که سال ۱۳۹۵ تعداد ۸۹۵۸ بیمار مبتلا به هپاتیت B در کشور شناسایی شدند و این آمار در سال ۱۴۰۰ به ۵ هزار و ۴۲۹ نفر رسیده است.»

بنابر آخرین اعلام سازمان جهانی بهداشت، تنها ۱۰ درصد مبتلایان به هپاتیت B از وضعیت خود آگاهند و ۲۲ درصد از آنها تحت درمان قرار می‌گیرند. این ویروس دارای ۹ ژنوتایپ است که شایع‌ترین ژنوتایپ بیماری در ایران، ژنوتایپ D است.

به طور کلی بنابر اعلام دفتر مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت بر اساس آخرین آمار، کمتر از یک میلیون نفر در ایران مبتلا به هپاتیت B هستند و تعداد موارد سالانه مرگ در اثر هپاتیت B به تعداد ۳۹۰ نفر گزارش شده است. میزان بروز مرگ و میر هپاتیت B، نیم در ۱۰۰هزار نفر است و میزان بروز هپاتیت B در سال ۱۴۰۰، ۶.۴ در ۱۰۰هزار نفر جمعیت عمومی گزارش شده است.

همه آنچه باید درباره هپاتیت C بدانیم

بنابر اعلام وزارت بهداشت، ویروس هپاتیت C می‌تواند باعث هر دو نوع عفونت حاد و مزمن شود. عفونت حاد معمولا بدون علامت است. در ۱۵ تا ۴۵ درصد از مبتلایان به هپاتیت C، ویروس طی ۶ ماه و بدون هیچ درمانی به طور خودبه‌خود از خون پاک می‌شود اما در ۵۵ تا ۸۵ درصد به عفونت مزمن تبدیل شده که ممکن است باعث سرطان کبد و یا سیروز شود. هپاتیت نوع C ، بعد از هپاتیت B دومین علت سیروز و سرطان کبد در جهان است، درحالی که اولین علت بیماری مزمن و پیشرفته کبدی در این نواحی است.

شایع‌ترین راه انتقال ویروس هپاتیت C از طریق خون آلوده است، اما مصرف کنندگان تزریقی مواد و افراد دارای رفتارهای پر خطر جنسی، زندانیان دارای رفتارهای پرخطر، افراد مبتلا به هموفیلی، تالاسمی و بیماران تحت دیالیز نیز جزو افراد در معرض خطر هستند. خوشبختانه بعد از  اجرای برنامه مستمر غربالگری اهداکنندگان خون در ایران، به طور قابل توجهی بار این بیماری در افراد مبتلا به تالاسمی، هموفیلی و  بیماران تحت دیالیز کاهش یافته است، اما طبق اعلام وزارت بهداشت متاسفانه تزریق مواد مخدر در معتادان تزریقی هم اکنون به عنوان منبع اصلی عفونت در کشور محسوب می‌شود. مهم است تا  این افراد به طور سالیانه از نظر هپاتیت C مورد غربالگری قرار گیرند.

هپاتیت C واکسن ندارد

از آنجا که در حال حاضر برای پیشگیری از ابتلای به هپاتیت C واکسنی وجود ندارد، لذا پیشگیری از ابتلای به این بیماری صرفا مبتنی بر کاهش خطر مواجهه با این ویروس در مراکز ارائه خدمات بهداشتی درمانی و نیز کاهش مواجهه در جمعیت‌های در معرض خطر بالا است. با ظهور داروهای جدید ضد ویروسی با اثر مستقیم، انقلابی در درمان هپاتیت C  ایجاد شده است؛ در حالی که بدون درمان در عرض چند سال، سیروز ایجاد شده می توانست باعث توقف عملکرد کبد شده و در موارد شدید منجر به نارسایی کبدی و سرطان کبد شود. درمان باعث می‌شود تا تکثیر ویروس در بدن متوقف شود. از این رو طی چند سال اخیر با ورود و تولید این داروهای جدید درمان به حدی ساده، موثر و بدون عارضه شده که هم اکنون چشم امید به حذف این بیماری وجود دارد.

از آنجایی که بسیاری از مبتلایان به هپاتیت  بدون علامتند، برنامه‌ریزی به منظور شناسایی ناقلین هپاتیت، انجام مراقبت‌های بهداشتی لازم برای پیشگیری از انتقال بیماری و سرانجام مراقبت و درمان مبتلایان، در رسیدن به اهداف حذف ضروری است.

بنابر آخرین اعلام سازمان بهداشت جهانی تعداد مبتلایان به هپاتیت C در جهان ۵۸ میلیون نفر است و بیش از ۹ میلیون نفر در جهان تحت درمان عفونت مزمن ویروس هپاتیت C هستند. البته سالانه بیش از یک میلیون مرگ ناشی از عفونت‌های هپاتیت B و C گزارش شده است؛ چنانچه هر ۳۰ ثانیه در جهان یک نفر جانش را به دلیل ابتلا به هپاتیت B و C از دست می‌دهد.

به اذعان وزارت بهداشت، با وجودی که هپاتیت C در تمام نقاط جهان دیده می‌شود، اما متاسفانه بیشتر بیماران مبتلا به هپاتیت C از ابتلای خود به این بیماری اطلاعی ندارند. آفریقا، آسیای مرکزی و شرق آسیا، شایع‌ترین نواحی آلوده در جهان هستند. با این حال بر اساس اعلام رییس اداره هپاتیت وزارت بهداشت، کمترین میزان شیوع هپاتیت C در منطقه مدیترانه شرقی، مربوط به ایران است؛ چنانچه طی سال ۱۴۰۰ تعداد ۲۴۵۱ بیمار مبتلا به هپاتیت C در کشور شناسایی شدند. کشور ایران جزو کشورهای با شیوع کم هپاتیت C در جمعیت عمومی و با شیوع متمرکز در گروه‌های پرخطر به شمار می‌رود؛ در حالی که کشورهایی مانند آذربایجان و پاکستان با شیوع بالای بیماری در همسایگی ایران قرار دارند.

بنابر اعلام وزارت بهداشت، بر اساس آخرین آمار در ایران شیوع هپاتیت C درجمعیت عمومی کمتر از ۰.۳ درصد (کمتر از ۲۰۰ هزار نفر مبتلا) است و بیشترین میزان شیوع در معتادین تزریقی(۳۰ درصد) دیده می‌شود. تعداد موارد مرگ و میر سالانه در اثر هپاتیت C حدود ۲۰۴ نفر و میزان بروز مرگ و میر هپاتیت C حدود ۰.۲ در ۱۰۰هزار نفر است. میزان بروز هپاتیت C در ایران در سال قبل، ۲.۹ در ۱۰۰هزار نفر جمعیت عمومی گزارش شد.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: هپاتيت ویروس هپاتیت B هپاتیت c وزارت بهداشت مبتلایان به هپاتیت هپاتیت های ویروسی مبتلا به هپاتیت B ۱۰۰هزار نفر ویروس هپاتیت وزارت بهداشت جمعیت عمومی دیده می شود هپاتیت B میلیون نفر میزان بروز هپاتیت C هپاتیت C سرطان کبد هپاتیت B مرگ و میر بر اساس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۴۳۳۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ویروس کرونا در بدن این مرد هلندی بیش از ۵۰ بار جهش داشت

مورد تاسف‌بار مرد هلندی که بیش از یک سال‌ونیم به کووید-۱۹ مبتلا بود، در گزارش جدیدی مستند شده است. این مورد با ۶۱۳ روز ابتلا، طولانی‌ترین عفونت کووید است که از آن اطلاع داریم. درواقع این عفونت به‌قدری طولانی بود که ویروس فرصت داشت تا در بدن این مرد به واریانت جدیدی تبدیل شود.

به گزارش خبرآنلاین، مرد ۷۲ ساله‌ی هلندی سابقه‌ی سلامتی پیچیده‌ای داشت. او قبلا برای درمان نوعی سرطان خون، پیوند سلول‌های بنیادی انجام داده بود؛ اما بعد‌ها سرطان دیگری به‌نام لنفوم بزرگ سلول بی منتشر (DLBL) در او تشخیص داده شد. این مرد در نتیجه‌ی دارو‌هایی که برای درمان بیماری خود مصرف می‌کرد به‌شدت دچار نقص سیستم ایمنی شد؛ به این معنی که مورد جدی ابتلا به کووید-۱۹ همیشه برای او به عنوان خطری بالقوه به‌شمار می‌رفت.

مرد هلندی در فوریه‌ی ۲۰۲۲ به کووید مبتلا شد و با ترکیبی از آنتی‌بادی‌های مونوکلونال و استروئید‌ها تحت درمان قرار گرفت؛ اما متاسفانه دارو‌ها اثر نکردند و عفونت او ماندگار شد. اگرچه این مرد پیش از ابتلا به بیماری چندین دوز واکسن کووید دریافت کرده بود، هیچ شواهدی مبنی‌بر پاسخ آنتی‌بادی در بدن او مشاهده نشد.

بیمار برای بیش‌از ۶۰۰ روز آلوده به ویروس باقی ماند و مجبور شد چندین‌بار در بیمارستان بستری شود؛ اما خیلی زود و تنها ۲۱ روز پس از نخستین درمان، علائم جهش ویروس در او مشاهده شد. در ابتدا تعیین توالی نشان داد که ویروس در بدن مرد جهشی پیدا کرده که با سوتروویماب (یکی از دارو‌هایی که بیمار با آن تحت درمان قرار گرفته بود) مرتبط است.

ویروس در بدن بیمار بیش از ۵۰ بار جهش داشت

تجزیه‌وتحلیل‌های بیشتر ۲۷ سواب بینی جمع‌آوری‌شده بین فوریه‌ی ۲۰۲۲ تا سپتامبر ۲۰۲۳ حکایت از این داشت که ویروس در بدن این مرد بیش از ۵۰ بار جهش داشته است. برخی از این جهش‌ها در پروتئین اسپایک رخ داده بود؛ اتفاقی که نشان می‌دهد ویروس درحال سازگاری برای فرار از سیستم ایمنی بدن انسان است.

مشکلات سلامتی اساسی در مورد مرد هلندی به این معنی بود که سیستم ایمنی بدن او درواقع هرگز فرصتی برای پاکسازی ویروس نداشت. بستری‌شدن طولانی مدت در بیمارستان، همراه با نیاز به انجام اقدامات احتیاطی بیشتر برای جلوگیری از آلوده‌شدن دیگران، کیفیت زندگی مرد را تحت‌تاثیر قرار داده بود. به‌گفته‌ی تیم پزشکی، هیچ مدرکی وجود ندارد که واریانت جهش‌یافته در بدن این مرد، افراد دیگری را در جامعه آلوده کرده باشد.

بیمار در ماه اکتبر ۲۰۲۳ و در نتیجه‌ی عود بیماری زمینه‌ای خود از دنیا رفت. تاکنون هیچ موردی مشاهده نشده که تا این حد طولانی‌مدت دوام آورده باشد و از طرفی عفونت‌های پایدار پدیده‌ی شناخته‌شده‌ای هستند که با ویروس کرونای عامل کووید ۱۹ ارتباط دارند. برخی از تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که از هر ۱۰۰ عفونت، تنها سه مورد ممکن است بیش از یک ماه باقی بماند.

مشکل این است که هرچه ویروس به‌مدت طولانی‌تری در بدن انسان تکثیر شود و تکامل یابد، شانس بیشتری برای ایجاد جهش‌های فرار ایمنی وجود دارد. این یکی از تئوری‌های مطرح‌شده در مورد چگونگی پیدایش اومیکرون است. باید توجه داشت که هر گونه‌ی جهش‌یافته به واریانتی نگران‌کننده تبدیل نمی‌شود؛ اما همچنان مهم است که عفونت‌های مداوم تحت نظر قرار گیرند و بیمارانی که از قبل با سایر مسایل پزشکی درگیر بوده‌اند، بهترین مراقبت‌های ممکن را دریافت کنند.

نویسندگان مقاله در بیانیه‌ای می‌گویند: «مدت زمان عفونت کووید در مورد مرد هلندی بسیار زیاد بود؛ اما عفونت‌های طولانی‌مدت در بیماران دارای نقص ایمنی در مقایسه با عموم افراد جامعه شایع‌تر است. کار بیشتر تیم ما شامل توصیف گروهی از عفونت‌های طولانی‌مدت بین یک ماه تا دوسال در بیماران نقص ایمنی بستری در بیمارستان بود. بااین‌حال به‌طور کلی عفونت‌های طولانی‌مدت اتفاق نادری است؛ چراکه افراد دارای نقص ایمنی تنها درصد بسیار کمی از کل جمعیت را تشکیل می‌دهند.»

مورد مرد هلندی در کنفرانس جهانی ESCMID ارائه خواهد شد.